Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi tarafından, Erken Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatının öncü yazarlarını yeniden hatırlatan, dönemin ruhunu akademik bir dikkatle ortaya koyan nitelikli bir panel gerçekleştirildi. Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü tarafından hazırlanan programda, erken Cumhuriyet yıllarının kültürel, edebî ve toplumsal dönüşümlerini yansıtan derinlikli değerlendirmeler sunuldu.

Panele, Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Turan Karataş’ın açış konuşmasıyla anlamlı bir giriş yapıldı. Konuşmada, Cumhuriyet’in ilk yıllarında edebiyatın üstlendiği zihinsel ve estetik yenilenmenin çok katmanlı etkileri, disiplinler arası bir perspektiften ele alındı. Ardından ASBÜ Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Münire Kevser Baş söz alarak üniversitenin edebiyat çalışmalarına duyduğu akademik sorumluluğu vurguladı; erken dönem yazarlarının bugünün düşünsel dünyasına bıraktığı izleri değerlendirdi. 

Prof. Dr. Baş tarafından yapılan konuşmada, Erken Cumhuriyet Dönemi’nin yalnızca siyasal ve toplumsal dönüşümlerle değil, edebiyat alanındaki güçlü atılımlarla da dikkat çektiği vurgulandı; panelin, bu dönemin ruhunu eserlerinde yansıtan Refik Halit Karay, Memduh Şevket Esendal ve Sabahattin Ali’nin edebiyatımıza kazandırdığı perspektiflerin ele alınması amacıyla düzenlendiği ifade edildi. Prof. Dr. Baş tarafından, Karay’ın hiciv geleneğini ve Anadolu tasvirlerini güçlendiren gerçekçi yaklaşımı; Esendal’ın sade Türkçe ve modern hikâyecilik anlayışını yerleştiren katkıları; Sabahattin Ali’nin toplumsal gerçekçi çizgiyi derinleştiren eserleri üzerinden erken Cumhuriyet edebiyatının düşünsel sürekliliğinin değerlendirildiği belirtildi. Üç yazarın, Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki dönüşümün kültürel ve toplumsal yansımalarını edebiyat sahnesine taşıyarak kalıcı bir miras bıraktıkları ifade edildi; panelin bu mirasın genç kuşaklara aktarılması hedefiyle gerçekleştirildiği dile getirildi.

Panel kapsamında düzenlenen oturum, Dr. Murat Cankara’nın moderatörlüğünde sürdürüldü. Erken Cumhuriyet Dönemi’nin üç büyük yazarı bu oturum boyunca, hem metinlerinin hem de dönemlerinin ruhunu taşıyan yönleriyle ayrıntılı biçimde ele alındı.

Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ayşe Demir’in sunumu, Sait Faik Abasıyanık’ın Türk hikâyeciliğinde açtığı özgün koridorları şiirsel bir derinlik ve bilimsel bir kavrayışla aktardı. Yazarın birey-toplum ilişkisine getirdiği duyarlı yorumlar ve dilindeki benzersiz akış, modern öykünün dönüşüm çizgisini belirleyen unsurlar olarak ortaya kondu.

Doç. Dr. Koray Üstün, Memduh Şevket Esendal’ın edebî dünyasını gündelik hayatın sade ama derin izleri üzerinden okudu. Esendal’ın, Cumhuriyet’in toplumsal dokusunu anlatıya dönüştüren yaklaşımı ve Türkçeye kazandırdığı yalın üslup hem dönem hem de dil açısından işlevsel bir kavrayışla sunuldu.

Dr. Öğr. Üyesi Ersin Çetinkaya ise Sabahattin Ali’nin yazınsal yöntemlerini, toplumsal gerçekçiliğe getirdiği özgün bakışı ve edebiyatla siyaseti kesiştiren duyarlığını akademik bir dikkatle değerlendirdi. Ali’nin metinlerinde işlenen temaların dönemin toplumsal atmosferini yansıtan katmanlı yapısı, kapsamlı bir çözümlemeyle ele alındı.

Panel, düşünsel yoğunluğu ve edebî zenginliğiyle katılımcıların ilgisini çekerken Erken Cumhuriyet Dönemi’nin kültürel mirasının, günümüz edebiyat iklimine uzanan etkileri bir kez daha görünür hâle getirildi.